تکنولوژی در سازماندهی

ابعاد مختلف تکنولوژی روی طراحی سازمان تاثیر دارند. ما این تاثیر را در رسمیت بخشی، متمرکز کردن، پیچیدگی، پیکربندی، هماهنگی، کنترل و انگیزش در نظر می گیریم. هر کدام از این موارد در دسته های زیر بررسی شده اند

تکنولوژی-رسمیت، حرفه ای بودن

۱-اگر میزان تکرار پذیری تکنولوژی پایین باشد، آنگاه رسمیت نیز پایین می آید.

۲-اگر میزان تکرار پذیری تکنولوژی بالا باشد، آنگاه رسمیت نیز بالا می رود.

۳-اگر سازمان افراد حرفه ای زیادی را استخدام می کند، آنگاه برنامه شماره ۲ خیلی مستحکم نخواهد بود.

۴-اگر سازمان در صنعت خدمات فعالیت کند، آنگاه میزان تاثیر برنامه شماره ۱ و ۲ بالاتر خواهد بود.

۵-اگر تکنولوژی از نوع فرایندی باشد، آنگاه رسمیت بالاتر از حالتهای دیگر خواهد بود.

۶-اگر سازمان از تکنولوژی اطلاعات مدرن استفاده کند، آنگاه رسمیت باید بالا باشد.

تکنولوژی-تمرکزگرایی:

۷-اگر میزان تکرار پذیری تکنولوژی بالا بوده و اندازه سازمان کوچک باشد، آنگاه میزان تمرکز باید بالا باشد.

۸-اگر سازمان بزرگ باشد و میزان تکرارپذیری تکنولوژی هم بالا باشد، آنگاه میزان تمرکز باید در حد متوسط باشد.

تکنولوژی-پیچیدگی:

۹-اگر اندازه سازمان بزرگ بوده و سازمان دارای تکنولوژی ای است که روتین باشد، آنگاه پیچیدگی بالا بوده و مشخصاً از تفکیک افقی بالایی برخوردار خواهد بود.

۱۰-اگر اندازه سازمان کوچک باشد و سازمان از تکنولوژی ای برخوردار باشد که تکراری و روتین است، آنگاه پیچیدگی در حد متوسط خواهد بود.

۱۱-اگر اندازه سازمان بزرگ بوده و از تکنولوژی غیر تکراری (Nonroutin) برخوردار باشد، آنگاه پیچیدگی باید بالا باشد. مخصوصا در تفکیک عمودی.

۱۲-اگر سازمان تکنولوژی غیر تکراری داشته باشد، آنگاه حیطه کنترل باید محدود و کوچک باشد.

۱۳- اگر سازمان تکنولوژی روتین و تکراری داشته باشد، آنگاه حیطه کنترل باید وسیع باشد.

۱۴-اگر تکنولوژی از نوع فرآیندی باشد، (برخوردار از اتوماسیون بالا) آنگاه پیچیدگی نیز بالا خواهد بود.

اثرات روی پیکربندی (Configuration)

۱۵-اگر نوع تکنولوژی یکی (unit) باشد، آنگاه احتمال بالاتری وجود دارد که سازمان پیکربندی ماتریسی به خود بگیرد.

۱۶- اگر سازمان تکنولوژی غیر روتین داشته باشد، آنگاه پیکربندی عملیاتی احتمالا پیکربندی کارآیی نخواهد بود.

۱۷-اگر تکنولوژی قابل تقسیم نباشد، آنگاه پیکربندی نیز نمی تواند به صورت بخش بندی شده (divisional) باشد.

۱۸-اگر تکنولوژی قابل تقسیم باشد، آنگاه احتمال زیادی برای اینکه پیکربندی به شکل ماتریسی باشد وجود نخواهد داشت.

۱۹-اگر سازمان تکنولوژی غیر تکراری داشته باشد، آنگاه احتمال اینکه بوروکراسی ماشینی و یا حرفه ای پیکربندی موثری باشد وجود ندارد.

۲۰-اگر تکنولوژی غیر تکراری باشد آنگاه پیکربندی نمی تواند از نوع ادهو (Ad ho) باشد.

اثرات تکنولوژی روی مکانیزمهای هماهنگی و کنترل

۲۱-اگر اندازه سازمان کوچک نبوده و تکنولوژی روتین باشد، آنگاه هماهنگی و کنترل باید از طریق قوانین و برنامه ریزی به دست آید و قالبی (media) با محتوای کم و میزان کمی از اطلاعات می تواند، مورد استفاده قرار گیرد. انگیزش نیز بایستی براساس فرایندها باشد.

۲۲-اگر تکنولوژی غیر تکراری باشد، هماهنگی باید از طریق جلسات گروهی باشد و قالبی با محتوای بالا و میزان زیادی از اطلاعات مورد استفاده قرار گیرد. انگیزش باید بر اساس نتایج باشد.

۲۳-اگر سازمان تکنولوژی بارز و چیره ای ندارد، آنگاه پیشنهادات برای ساختار تکنولوژیکی به نفع سایر عوامل احتمالی کم وزن تر خواهد گردید.

Richard M. Burton & Borge Obel

ترجمه: مشاوره مدیریت منابع انسانی رایان راهبرد چابک

دوره آموزشی طراحی ساختار واحد منابع انسانی در سازمانهای پیشرو بر اساس مدل مرسر

دوره آموزشی طراحی ساختار سازمانی